Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü MYK Belgesi - 17UY0331-3 Rev 00

17UY0331-3 Rev 00 Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü

ULUSAL YETERLİLİK

17UY0331-3

TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI ŞOFÖRÜ

SEVİYE 3

REVİZYON NO:00

MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
Ankara, 2017

ÖNSÖZ

Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü (Seviye 3) Ulusal Yeterliliği 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan 19/10/2015 tarihli ve 29507 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ulusal Meslek Standartlarının ve Ulusal Yeterliliklerin Hazırlanması Hakkında Yönetmelik ve 27/11/2007 tarihli ve 26713 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör Komitelerinin Kuruluş, Görev, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre MYK’nın görevlendirdiği Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF) tarafından hazırlanmış, sektördeki ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak değerlendirilmiş ve MYK Ulaştırma, Lojistik ve Haberleşme Sektör Komitesi tarafından incelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.

Mesleki Yeterlilik Kurumu

GİRİŞ

Ulusal yeterliliğin hazırlanmasında, sektör komitelerinde incelenmesinde ve MYK Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe konulmasında temel ölçütler Ulusal Meslek Standartlarının ve Ulusal Yeterliliklerin Hazırlanması Hakkında Yönetmelik’te belirlenmiştir.

Ulusal yeterlilikler için temel ölçütler aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:

a) Ulusal yeterlilikler, ulusal meslek standartları veya uluslararası standartlara dayalı olarak oluşturulur.
b) Ulusal yeterlilikler katılımcı bir anlayışla hazırlanır ve ilgili tarafların görüş ve katkısı alınır.
c) Ulusal yeterlilikler, mesleki alana ilişkin iş sağlığı ve güvenliği, çevre ve kalite ile ilgili hususları kapsar.
d) Ulusal yeterlilikler kullanıcılar tarafından anlaşılacak şekilde yazılır.
e) Ulusal yeterlilikler hayat boyu öğrenme ilkesi çerçevesinde bireyin kendini geliştirmesini ve meslekte ilerlemesini teşvik eder.
f) Ulusal yeterlilikler açık veya gizli hiçbir ayrımcılık unsuru içermez.
g) Ulusal yeterlilikler, bireyin bilgi, beceri ve yetkinliğinin kalite güvencesi dâhilinde ölçülmesini temin eden unsurları içerir.

17UY0331-3 TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI ULUSAL YETERLİLİĞİ

1 YETERLİLİĞİN ADI Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü
2 REFERANS KODU 17UY0331-3
3 SEVİYE 3
4 ULUSLARARASI SINIFLANDIRMADAKİ YERİ ISCO 08: 8332 (Ağır yük taşıtları ve kamyon sürücüleri)
5 TÜR –
6 KREDİ DEĞERİ –

7 A)YAYIN TARİHİ 18.10.2017
B)REVİZYON NO 00
C)REVİZYON TARİHİ –

AMAÇ Bu ulusal yeterliliğin amacı Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü (Seviye 3) mesleğinin eğitim almış ve nitelik kazandırılmış kişiler tarafından yürütülmesi ve çalışmalarda kalitenin artırılması için;
– Adayların sahip olması gereken nitelikleri, bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlamak,
– Adayların, geçerli ve güvenilir bir belge ile mesleki yeterliliğini kanıtlamasına olanak vermek,
– Eğitim sistemine, sınav ve belgelendirme kuruluşlarına referans ve kaynak oluşturmaktır.
9 YETERLİLİĞE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I
14UMS0453-3 Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
10 YETERLİLİK SINAVINA GİRİŞ ŞART(LAR)I
Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförünün (Seviye 3);
– 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun ilgili maddelerinde belirtilen sürücü belgesine,
– SRC 5 mesleki yeterlilik belgesine,
– Yetkili merkezden alınmış “Psikoteknik Test Raporu”na sahip olması ve
– Uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza almamış olması gerekmektedir.
11 YETERLİLİĞİN YAPISI
11-a) Zorunlu Birimler
17UY0331-3/A1: İSG, Çevre ve Kalite
11-b) Seçmeli Birimler
17UY0331-3/B1: Tank/Tankerle Tehlikeli Madde Taşıma
17UY0331-3/B2: Patlayıcı Madde İçeren Ambalajları/Paketleri Taşıma 17UY0331-3/B3: Radyoaktif Madde İçeren Ambalajları/Paketleri Taşıma

11-c) Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve İlave Öğrenme Çıktıları
Adayın mesleki yeterlilik belgesi alabilmesi için zorunlu yeterlilik biriminden ve seçmeli yeterlilik birimlerinin en az birinden başarılı olması gereklidir.
(A1+ B1; A1 + B2; A1 + B3; A1 + B1 + B2; A1 + B1 + B3; A1 + B2 + B3; A1 + B1 + B2 + B3)
12 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü (Seviye 3) Mesleki Yeterlilik Belgesini elde etmek isteyen adaylar birimlerde tanımlanan teorik ve performansa dayalı sınavlara tabi tutulur. Adayların yeterlilik belgesini alabilmeleri için teorik ve performansa dayalı sınavların ikisinden de başarılı olmaları şartı vardır. “11-c) Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve İlave Öğrenme Çıktıları” maddesinde belirtilen alternatifler arasından birini seçecek olan aday, seçtiği alternatife ait yeterlilik birimleri için hazırlanmış sınavlara girer.
Yeterlilik birimlerindeki teorik ve performansa dayalı sınavlar, her bir birim için ayrı ayrı yapılabileceği gibi birlikte de yapılabilir. Ancak her birimin değerlendirmesi bağımsız yapılmalıdır.
Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi, birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Yeterlilik birimlerinin birleştirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini koruyor olması gerekmektedir.
13 BELGE GEÇERLİLİK SÜRESİ Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü (Seviye 3) yeterlilik
belgesinin geçerlilik süresi 5 yıldır.

GÖZETİM SIKLIĞI Belge geçerlilik süresi içerisinde adaylar gözetime tabi tutulur. Adayın performansı belge aldığı tarihten itibaren
2. yıl ile 3. yıl arasında sınav ve belgelendirme kuruluşunun belirleyeceği gözetim yöntemi ile değerlendirilir.
Gözetim sonucu performansı yeterli bulunmayan veya gözetimi belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Belgesinin askıda olma nedeni ortadan kalkan belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi
sonuna kadar devam eder.

BELGE YENİLEMEDE UYGULANACAK ÖLÇME- DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Beş (5) yıllık geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı “10- Yeterlilik Sınavına Giriş Şartları” bölümünde belirtilen belgeleri sunmak koşuluyla, aşağıda tanımlanan yöntemlerden en az biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur;
a) 5 yıl belge geçerlilik süresi içinde yeterlilik belgesi kapsamında toplamda en az 2,5 yıl çalıştığına dair resmi kayıt sunulması,
b) Yeterlilik kapsamında yer alan yeterlilik birimleri için tanımlanan performansa dayalı sınavların (P1) yapılması. Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belge
geçerlilik süreleri 5 yıl daha uzatılır.
16 YETERLİLİĞİ GELİŞTİREN KURULUŞ(LAR) Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF)
17 YETERLİLİĞİ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMİTESİ MYK Ulaştırma, Lojistik ve Haberleşme Sektör Komitesi
18 MYK YÖNETİM KURULU ONAY
TARİHİ VE SAYISI 18.10.2017 Tarih ve 2017/87 No’lu Karar

17UY0331-3/A1 İSG, ÇEVRE GÜVENLİĞİ VE KALİTE YETERLİLİK BİRİMİ

1 YETERLİLİK BİRİMİ ADI İSG, Çevre ve Kalite
2 REFERANS KODU 17UY0331-3/A1
3 SEVİYE 3
4 KREDİ DEĞERİ –

Öğrenme Çıktısı 1: Acil durum ve iş sağlığı ve güvenliği talimatlarını açıklar. Başarım Ölçütleri:
1.1: İş sağlığı ve güvenliği konusunda mevzuat, prosedür ve talimatları açıklar. 1.2: Koruma ve acil durum müdahale ekipmanın kullanımını açıklar.
1.3: Acil durum müdahale prosedürlerini açıklar.

Öğrenme Çıktısı 2: Çevre güvenlik önlemlerini açıklar. Başarım Ölçütleri:
2.1: Çevre korumaya ilişkin alınan önlemleri, yapılan işin gereklerine uygun şekilde açıklar. 2.2: Doğal kaynakların daha az kullanımı için gerekli tedbirleri açıklar.
Öğrenme Çıktısı 3: Kalite ve müşteri uygulamalarını açıklar. Başarım Ölçütleri:
3.1 : İlgili kurum ve meslek kuruluşlarınca belirlenen kaliteli hizmet ilke ve kuralları ile müşteri memnuniyetini sağlamak için alınabilecek tedbirleri açıklar.
3.2 : İş süreci içerisinde karşılaştığı hata ve arızaları ortadan kaldırmaya yönelik görevleri kapsamındaki işlemleri açıklar.
8 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8 a) Teorik Sınav
Çoktan Seçmeli Sınav (T1): A1 birimine yönelik teorik sınav Ek A1-2’de yer alan “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara en az yirmi (20) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
A1-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
Bu birime yönelik beceri ve yetkinlik ifadeleri diğer birimlerin beceri ve yetkinlik kontrol listelerinde
tanımlanmış olup, bu kapsamda söz konusu beceri ve yetkinlik ifadelerinin ölçme ve değerlendirmesi yapılacaktır.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar

Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.

9 YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN
KURUM/KURULUŞ(LAR)
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF)

10 YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMİTESİ
MYK Ulaştırma, Lojistik ve Haberleşme Sektör Komitesi
11 MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ VE SAYISI 18.10.2017 Tarih ve 2017/87 No’lu Karar

YETERLİLİK BİRİMİ EKLERİ

EK A1-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler

1. İSG ve acil durum uygulamaları
1.1. İş sağlığı ve güvenliği önlemleri
1.2. Koruma ve acil durum müdahale ekipmanının güvenli kullanımı
1.3. Acil durum talimatları
2. Çevre koruma önlemleri
2.1. Doğal kaynakların verimli kullanımı
2.2. Çevresel risk faktörleri
3. Kalite ve müşteri memnuniyeti uygulamaları
3.1. Kaliteli hizmet ilke ve kuralları
3.2. Müşteri memnuniyeti uygulamaları

EK A1-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi

a) BİLGİLER

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü
Değerlendirme Aracı
BG.1 İş sağlığı ve güvenliği konusundaki mevzuatı sıralar. A.1.1 1.1 T1
BG.2 İş sağlığı ve güvenliği konusundaki prosedür ve talimatları açıklar. A.1.1 1.1 T1
BG.3 Araç kaynaklı tehlikelere karşı uygulanacak trafik ve güvenlik kurallarını sıralar. A.1.2 1.2 T1
BG.4 Trafik şartlarından oluşabilecek tehlikelere karşı uygulanacak trafik ve güvenlik kurallarını sıralar. A.1.3 1.2 T1

BG.5 İş süreçlerinde ve hazırlık aşamalarında Kişisel
Koruyucu Donanım (KKD) kullanılmasına ilişkin talimatları açıklar.
A.1.4
1.2
T1
BG.6 Araçta bulundurulması gereken koruma ve acil durum müdahale ekipmanını sıralar. A.2.1 1.3 T1
BG.7 Araçta bulundurulması gereken koruma ve acil durum müdahale ekipmanının kullanımını açıklar. A.2.2
A.2.3 1.3 T1

BG.8 Tehlikeli madde taşınması sırasında meydana
gelebilecek kaza veya tehlike durumlarında uygulanacak talimatları açıklar. A.2.1
A.2.2
A.2.3
1.3
T1
BG.9 Yapılan işin gereklerine uygun çevre koruma önlemlerini sıralar. A.3.1 2.1 T1

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BG.10 İş süreçlerinde geri dönüşümü olmayan tehlikeli ve
insan sağlığına zararlı olabilecek atıklarla ilgili alınacak önlemleri açıklar.
A.3.2
2.1 T1
BG.11 Kullanılan yakıtların çevreye etkilerini açıklar. A.3.3 2.1 T1
BG.12 Gürültü kirliliğini önlemek için alınacak azami önlemleri açıklar. A.3.3 2.1 T1
BG.13 Daha az doğal kaynak kullanımını sağlayacak tedbirleri açıklar. A.3.3 2.2 T1
BG.14 Ekonomik sürüş tekniklerini sıralar. A.3.3 2.2 T1
BG.15 İş süreçlerinde uygulanması gereken kaliteli hizmet ilke ve kurallarını sıralar. A.4.1 3.1 T1
BG.16 İş süreci içerisinde uygulanacak yasaların öngördüğü trafik kurallarını açıklar. A.4.2 3.1 T1
BG.17 Müşteri memnuniyetini sağlamak için alınabilecek tedbirleri açıklar. A.4.4 3.1 T1

BG.18 İş süreci içerisinde karşılaştığı hata ve arızaları
ortadan kaldırmaya yönelik görevleri kapsamındaki işlemleri açıklar.
A.4.3
3.2 T1

b) BECERİ VE YETKİNLİKLER
–

17UY0331-3/B1 TANK/TANKERLE TEHLİKELİ MADDE TAŞIMA YETERLİLİK BİRİMİ

1 YETERLİLİK BİRİMİ ADI Tank/Tankerle Tehlikeli Madde Taşıma
2 REFERANS KODU 17UY0331-3/B1
3 SEVİYE 3
4 KREDİ DEĞERİ –

5 A)YAYIN TARİHİ 18.10.2017
B)REVİZYON NO 00
C)REVİZYON TARİHİ –
6 YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI
14UMS0453-3 Tehlikeli Madde Taşımacılığı Şoförü (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
7 ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: İSG, çevre ve kalite gerekliliklerini uygular. Başarım Ölçütleri:
1.1 : Taşıma işlemlerinde İSG kurallarını uygular.
1.2 : Taşıma işlemlerinde çevre koruma gerekliliklerini uygular. 1.3: Taşıma işlemlerinde kalite gerekliliklerini uygular.

Öğrenme Çıktısı 2: İş organizasyonu yapar. Başarım Ölçütleri:
2.1: Sürüş öncesi planlamaları yapar. 2.2: Belge kontrolü yapar.
2.3: Taşıtın günlük ve periyodik bakım işlemlerini takip eder.

Öğrenme Çıktısı 3: Sefer hazırlığı yapar. Başarım Ölçütleri:
3.1: Taşıtın dışının fiziksel kontrolünü yapar. 3.2: Taşıtın içinin fiziksel kontrolünü yapar. 3.3: Taşıtın fonksiyonel kontrollerini yapar.
3.4: Taşıta ve ürüne ait idari faaliyetleri yürütür.

Öğrenme Çıktısı 4: Tank/tanker ile tehlikeli madde taşıması yapar. Başarım Ölçütleri:
4.1: Tank/tanker ile taşınan tehlikeli maddeyi yükler. 4.2: Sürüş faaliyetini gerçekleştirir.
4.3: Tank/tanker ile taşınan tehlikeli maddeyi boşaltır.
8 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8 a) Teorik Sınav
Çoktan Seçmeli Sınav (T1): B1 yeterlilik birimine yönelik olarak teorik sınav, Ek B1-2’de yer alan Bilgiler Kontrol Listesine göre gerçekleştirilir. Teorik değerlendirme için adaylara en az yirmi beş (25) soruluk, dört (4) seçenekli, çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde olan sorularla düzenlenmiş yazılı sınav uygulanmalıdır. Bu sınavda boş bırakılan veya yanlış cevaplandırılmış sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. T1
sınavında soruların en az %60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde T1 sınavı ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek B1-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav

(P1): B1 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B1 – 2’de yer alan “Beceri ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamında gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B1-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir.

9 YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN
KURUM/KURULUŞ(LAR)
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu

YETERLİLİK BİRİMİ EKLERİ
EK B1-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
1. İSG, çevre ve kalite
1.1. İş sağlığı ve güvenliği önlemleri
1.2. Çevre koruma
1.3. Kalite gereklilikleri
2. İş organizasyonu
2.1. İş öncesi hazırlıkları ve işin planlanması
2.2. Araçta bulundurulması gereken belge ve eşyalar
2.3. Aracın periyodik bakım işlemleri
3. Sefer öncesi yapılması gereken kontroller
3.1. Aracın dışında yapılacak kontroller
3.2. Aracın içinde yapılacak kontroller
3.3. Aracın fonksiyonel kontrolleri
3.4. Araca ve ürüne ait idari işlemler
4. Tank/Tankerle tehlikeli madde taşınması
3.1 Taşınacak maddelerin çeşitleri ve özellikleri
3.2 Tehlikeli madde taşınmasına ilişkin mevzuat

EK B1-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BİLGİLER

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BG.7 Tehlikeli madde taşınmasında kullanılan tankların ve
ekipmanların test, muayene ve kontrol sürelerini açıklar.
B.3.2
2.3
T1
BG.8 Taşıtın yakıt deposunda biriken suyun ilgili talimatlar çerçevesinde boşaltılma periyodunu belirtir. B.3.3 2.3 T1
BG.9 Lastiklerin hava basıncının uygunluğunu kontrol etme yöntemlerini açıklar. C.1.3 3.1 T1
BG.10 Lastiklerin olması gereken diş derinliği ölçülerini açıklar. C.1.3 3.1 T1

BG.11 Tank dolaplarında ve taşıt içinde bulunması gereken yangın söndürme tüpü sayısını belirtir. C.1.9
C.2.4 3.1
3.2
T1

BG.12 Tehlikeli madde taşınması ile ilgili kontrol edilmesi gereken levha, plaka ve etiketleri sıralar.
C.1.11
3.1
T1
BG.13 Hava basıncı, yağ basıncı, hararet göstergelerinin talimatlarda belirlenen değerlerini açıklar. C.3.3 3.3 T1

BG.14 Yükleme öncesi, alacağı ürünün/yükün türüne (katı, sıvı, gaz, vb.), cinsine (akaryakıt, gaz, asit, kimyevi madde, tıbbi atık, vb.) ve özelliğine (patlayıcı, yanıcı, parlayıcı, vb.) göre taşıta ve ürüne/yüke ait görevleri kapsamındaki idari kontrollerin neler olduğunu
açıklar.

C.4.1

3.4

T1
BG.15 Tankın temizliği ile ilgili kuralları açıklar. C.4.2
C.4.3 3.4 T1
BG.16 Yükleme yapacağı alandaki yapmakla yükümlü bulunduğu taşıta ve ürüne ait idari faaliyetleri belirtir. D.1.2 4.1 T1

BG.17 Yüklemesi yapılacak ürünün cinsine ve miktarına göre doğru, eksiksiz ve karışık yükleme esaslarına
ilişkin işlemleri açıklar.
D.1.8
4.1
T1

BG.18 İlgili mevzuat ve talimatlar gereği taşıt üzerinde görünürlüğü sağlanacak şekilde taşınan ürüne ait ikaz levhası ile ilave ikaz levhası ve turuncu plaka aracın
nerelerine yerleştirileceğini açıklar.
D.1.10
4.1
T1

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı
BG.19 Şehir içi, şehir dışı ve otoyol hız sınırlamalarını sıralar. D.2.2 4.2 T1
BG.20 Tünel ve köprülerdeki trafik kısıtlamalarının neler olduğunu sıralar. D.2.3 4.2 T1
BG.21 Boşaltma yapılan alanda varsa taşıta ve ürüne ait idari faaliyetlerin neler olduğunu sıralar. D.3.2 4.3 T1

BG.22 Boşaltma yapacağı ürünün cinsine ve özelliğine göre, taşıt üzerindeki teknik teçhizatı ve boşaltım
emniyetini sağlayan araç, gereç, ekipman ve malzemeleri sıralar.
D.3.4
4.3
T1
BG.23 Boşaltma işlemi sonrası alınması zorunlu emniyet tedbirlerini açıklar. D.3.6 4.3 T1

b) BECERİ VE YETKİNLİKLER

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BY.1 Gideceği güzergâhı, verilen adrese göre, gerekirse karayolları haritasından bakarak ve/veya navigasyon
cihazından yararlanarak kontrol eder.
B.1.4
2.1
P1

*BY.2 İlgili mevzuatta belirlenen taşıtta bulundurulması zorunlu belgelerin (SRC 5, taşıma evrakı, yazılı
talimat vb.) tam ve eksiksiz olduğunu kontrol eder.
B.2.1
2.2
P1

*BY.3 Tehlikeli madde taşınmasında kullanılan tankların ve ekipmanların test, muayene ve kontrol sürelerini
kontrol ederek ilgilileri bilgilendirir.
B.3.2
2.3
P1
BY.4 Aracın dış temizliğini kontrol ederek kirli bölgeleri
temizler. C.1.1 3.1 P1
BY.5 Araç dışı görsel birimlerde (cam, kaporta, tampon,
vb.) hasar olup olmadığını kontrol eder. C.1.2 3.1 P1
*BY.6 Araç lastiklerinin üzerinde patlak, kesik veya balon
olup olmadığını kontrol eder. C.1.3 3.1 P1
BY.7 Araç lastiklerinin diş derinliğini uygun derinlikte
olup olmadığını kontrol eder. C.1.4 3.1 P1
*BY.8 Araç lastiklerinin hava basıncının uygun ölçülerde
olup olmadığını kontrol eder. C.1.4 3.1 P1
*BY.9 Dönüş, park ve stop lambalarında hasar olup
olmadığını kontrol eder. C.1.5 3.1 P1

*BY.10 Motor kaputunu açarak ve aracın altına bakarak herhangi bir yağ ve su sızdırması olup olmadığını
kontrol eder.
C.1.7
3.1
P1
BY.11 Taşıt üzerindeki teknik teçhizatın eksiksiz ve çalışır
vaziyette olduğunu kontrol eder. C.1.8 3.1 P1
*BY.12 Tank dolaplarındaki yangın tüplerinin sayısını ve
çalışıp çalışmadığını kontrol eder. A.2.1
C.1.9 1.1
3.1 P1
BY.13 Tank gözlerinde ürün olup olmadığını kontrol ederek
gerekli tedbirleri alır. C.1.10 3.1 P1

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

*BY.14 Tehlikeli madde taşıdığını belirtir ilgili tehlike ikaz
levhalarının, plaka ve etiketlerin tam ve eksiksiz olduğunu kontrol eder.
C.1.11
3.1
P1
BY.15 Aracın dış fiziksel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.1 3.1 P1
BY.16 Taşıtın içini kontrol ederek kirli bölümleri temizler. C.2.1 3.2 P1
BY.17 Sürücü koltuğunu kontrol ederek, sürüşe uygun
ayarlamaları yapar. C.2.2 3.2 P1
BY.18 Dış ve iç aynaları kontrol ederek, sürüşe uygun
ayarlamaları yapar. C.2.3 3.2 P1
*BY.19 Taşıt içindeki yangın tüplerinin sayısını ve çalışıp
çalışmadığını kontrol eder. A.2.1
C.2.4 1.1
3.2 P1
BY.20 Aracın iç fiziksel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.2 3.2 P1

BY.21 Araç içi ve dışı aydınlatmaların, kısa ve uzun huzmeli
farların, acil uyarı ışığının ve ilgili tüm ışıkların çalışıp çalışmadığını kontrol eder.
C.3.1
3.3
P1
BY.22 Cam suyunu ve sileceklerin çalışıp çalışmadığını
kontrol eder. C.3.2 3.3 P1

BY.23 Hava basıncı, yağ basıncı ve hararet göstergelerinin talimatlarda belirlenen değerlerde olduğunu kontrol
eder.
C.3.3
3.3
P1
*BY.24 Fren ve el freni kontrolü yapar. C.3.4 3.3 P1
BY.25 Korna kontrolü yapar. C.3.4 3.3 P1

BY.26 Motoru çalıştırarak gösterge değerlerinin (yağlama,
soğutma, şarj durumu, vb.) uygunluk kontrolünü yapar.
C.3.5
3.3
P1

BY.27 Devir saatini gözlemleyerek, rölanti devrinin
talimatlarda beklenen değerlerde olup olmadığını kontrol eder.
C.3.6
3.3
P1
BY.28 Kilometre sayacına bakarak yakıt miktarının yeterli
olup olmadığını kontrol eder. C.3.7 3.3 P1
BY.29 Aracın fonksiyonel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.3 3.3 P1

*BY.30 Yükleme öncesi, alacağı ürünün/yükün türüne (katı, sıvı, gaz, vb.), cinsine (akaryakıt, gaz, asit, kimyevi madde, tıbbi atık, vb.) ve özelliğine (patlayıcı, yanıcı, parlayıcı, vb.) göre taşıta ve ürüne/yüke ait görevleri
kapsamındaki idari kontrolleri yapar.

C.4.1
1.3
3.4

*BY.31 Daha önce tankta taşınmış olan yükün türünü, cinsini
ve özelliğini dikkate alarak tankın temizliğini kontrol eder. C.4.2
C.4.3
3.4
P1

BY.32 Trafik kurallarına ve talimatlara uygun olarak, taşıtı güvenli sürüş ile yükleme yapacağı dolum alanına getirir.
D.1.1
4.1
P1
BY.33 Yükleme yapacağı alanda taşıta ve ürüne ait ilgili
mevzuatın gerektirdiği idari faaliyetleri gerçekleştirir. D.1.2 3.1 P1

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

*BY.34 Yükleme yapacağı ürünün türüne (katı, sıvı, gaz, vb.), cinsine (akaryakıt, asit, kimyevi madde, tıbbi atık, vb.) ve özelliğine (parlayıcı, patlayıcı, yanıcı, vb.)
göre taşıtın ve bölgenin emniyetini sağlar. A.3.1
A.3.2
D.1.3
1.2
4.1
P1

*BY.35 Yükleme esnasında olası tehlikeleri engellemek
amacıyla yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve statik elektrik yüklü eşya ve maddeleri (sigara, çakmak, cep telefonu vb.) talimatlara uygun olarak emniyete alır.
D.1.4
4.1
P1
*BY.36 Yükleme yapacağı ürünün türüne, cinsine ve
özelliğine göre uygun KKD’yi giyer. A.1.4
D.1.5 1.1
4.1 P1

BY.37 Yükleme yapacağı ürünün cinsine ve özelliğine göre, taşıt üzerindeki teknik teçhizatı ve yükleme
emniyetini sağlayan araç, gereç, ekipman ve malzemeleri hazır hale getirir.
D.1.7
4.1
P1

BY.38 Yüklemesi yapılacak ürünün cinsine ve miktarına göre doğru, eksiksiz ve karışık yükleme esaslarına
ilişkin işlemlerin, taşıma evrakına göre yapıldığını kontrol eder.
D.1.8
4.1
P1

*BY.39 Yüklemesi yapılan ürünlerin bulunduğu tankların kapaklarını boşaltma işlemi yapılana kadar
açılmaması için mühürlenmesini sağlar.
D.1.9
4.1
P1

*BY.40 Taşıt üzerinde görünürlüğü sağlanacak şekilde taşınan ürüne ait ikaz levhası ve turuncu plaka
yerleştirir.
D.1.10
4.1
P1
BY.41 Yükleme sonrası yola çıkış kontrollerini yaparak
taşıtın ve bölgenin emniyetini alır. D.1.11 4.1 P1

BY.42 Trafik kurallarına uygun ve ilgili mevzuata göre
belirlenmiş yol güzergahında yükü boşaltacağı alana hareket eder. A.4.2
D.2.1 1.3
4.2
P1
*BY.43 Şehir içi, şehir dışı ve otoyol hız sınırlamalarını
dikkate alarak sürüş faaliyetini gerçekleştirir. A.4.2
D.2.2 1.3
4.2 P1
*BY.44 Tünel ve köprülerdeki trafik kısıtlamalarına uygun
sürüş faaliyetini ifade eder.1 A.4.2
D.2.3 1.3
4.2 P1

*BY.45 Sürüş esnasında, duraklaması ya da mola vermesi gerekli zaruri durumlarda duraklama kurallarına
uygun olarak aracın ve çevrenin emniyet tedbirlerini alır.
A.4.2
D.2.4
1.3
4.2
P1
BY.46 Taşıtı, ürünün boşaltılacağı alana talimatlara uygun
olarak yanaştırır. D.3.1 4.3 P1

BY.47 Boşaltma yapacağı alanda varsa taşıta ve ürüne ait ilgili mevzuatın gerektirdiği idari faaliyetleri
gerçekleştirir.
D.3.2
4.3
P1

*BY.48 Boşaltma yapacağı ürünün türüne, cinsine ve
özelliğine göre talimatlarda belirtilen prosedürlere uygun emniyet tedbirlerini alarak KKD’yi giyer. A.1.4
D.3.3 1.1
4.3
P1

*BY.49 Boşaltma yapacağı ürünün cinsine ve özelliğine göre, taşıt üzerindeki teknik teçhizatı ve boşaltım
emniyetini sağlayan araç, gereç, ekipman ve
malzemeleri hazır hale getirir.
D.3.4
4.3
P1

1 Değerlendirici tarafından adaya sözlü olarak sorulacaktır.

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı
*BY.50 Ürünün cinsine ve miktarına göre boşaltım işleminin
yapılmasını sağlar. D.3.5 4.3 P1
*BY.51 Boşaltma işlemi sonrası gerekli emniyet tedbirlerini
alarak araç, gereç ve teçhizatı toparlar. D.3.6 4.3 P1
BY.52 Taşıtı daha önce belirlenen noktaya park eder. D.3.6 4.3 P1
(*) Performans sınavında başarılması zorunlu kritik adımlar.

17UY0331-3/B2 PATLAYICI MADDE İÇEREN PAKETLERİ/AMBALAJLARI TAŞIMA YETERLİLİK BİRİMİ
1 YETERLİLİK BİRİMİ ADI Patlayıcı Madde İçeren Paketleri/Ambalajları Taşıma
2 REFERANS KODU 17UY0331-3/B2
3 SEVİYE 3
4 KREDİ DEĞERİ –

Öğrenme Çıktısı 1: İSG, çevre ve kalite gerekliliklerini uygular. Başarım Ölçütleri:
1.1 : Taşıma işlemlerinde İSG kurallarını uygular.
1.2 : Taşıma işlemlerinde çevre koruma gerekliliklerini uygular. 1.3: Taşıma işlemlerinde kalite gerekliliklerini uygular.

Öğrenme Çıktısı2: İş organizasyonu yapar. Başarım Ölçütleri:
2.1: Sürüş öncesi planlamaları yapar. 2.2: Belge kontrolü yapar.
2.3: Taşıtın günlük ve periyodik bakım işlemlerini açıklar.

Öğrenme Çıktısı 4: Patlayıcı madde içeren paketleri/ambalajları taşır. Başarım Ölçütleri:
4.1: Patlayıcı madde içeren paketleri/ambalajları yükler. 4.2: Sürüş faaliyetini gerçekleştirir.
4.3: Patlayıcı madde içeren paketleri/ambalajları boşaltır.
8 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8 a) Teorik Sınav
Çoktan Seçmeli Sınav (T1): B2 yeterlilik birimine yönelik olarak teorik sınav, Ek B2-2’de yer alan Bilgiler Kontrol Listesine göre gerçekleştirilir. Teorik değerlendirme için adaylara en az yirmi beş (25) soruluk, dört (4) seçenekli, çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde olan sorularla düzenlenmiş yazılı sınav uygulanmalıdır. Bu sınavda boş bırakılan veya yanlış cevaplandırılmış sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. T1
sınavında soruların en az %60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde T1

sınavı ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek B2-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B2 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B2 – 2’de yer alan “Beceri ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamında gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B2-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir.

9 YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN
KURUM/KURULUŞ(LAR)
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF)

10 YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMİTESİ
MYK Ulaştırma, Lojistik ve Haberleşme Sektör Komitesi
11 MYK YÖNETİM KURULU ONAY
TARİHİ VE SAYISI 18.10.2017 Tarih ve 2017/87 No’lu Karar

YETERLİLİK BİRİMİ EKLERİ
EK B2-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
1. İSG, çevre ve kalite
1.1. İş sağlığı ve güvenliği önlemleri
1.2. Çevre koruma
1.3. Kalite gereklilikleri
2. İş organizasyonu
2.1. İş öncesi hazırlıkları ve işin planlanması
2.2. Araçta bulundurulması gereken belge ve eşyalar
2.3. Aracın periyodik bakım işlemleri
3. Sefer öncesi yapılması gereken kontroller
3.1. Aracın dışında yapılacak kontroller
3.2. Aracın içinde yapılacak kontroller
3.3. Aracın fonksiyonel kontrolleri
3.4. Araca ve ürüne ait idari işlemler
4. Patlayıcı madde içeren paketlerin/ambalajların taşınması 4.1.Taşınacak maddelerin çeşitleri ve özellikleri
4.2.Tehlikeli madde taşınmasına ilişkin mevzuat

EK B2-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BİLGİLER

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BG.1 Araçta bulundurulması zorunlu olan araç, gereç ve ekipmanları sıralar. B.1.1
B.1.2
B.1.3
2.1
T1
BG.2 Güzergah belirlerken yapılacak işlemleri sıralar. B.1.4 2.1 T1
BG.3 Sürüş ve dinlenme kurallarını açıklar. B.1.6 2.1 T1
BG.4 Araç istiap hadlerini açıklar. B.1.7 2.1 T1
BG.5 Araçta bulundurulması zorunlu belgeleri sıralar. B.2.1
B.2.2 2.2 T1
BG.6 Aracın periyodik bakımına ilişkin hususları açıklar. B.3.1 2.3 T1
BG.7 Taşıtın yakıt deposunda biriken suyun boşaltılma periyodunu belirtir. B.3.3 2.3 T1
BG.8 Lastiklerin hava basıncının uygunluğunu kontrol etme yöntemlerini açıklar. C.1.3 3.1 T1
BG.9 Lastiklerin olması gereken diş derinliği ölçülerini açıklar. C.1.3 3.1 T1
BG.10 Taşıtta bulunması gereken yangın söndürme tüpü sayısını belirtir. C.2.4 3.1 T1

BG.11 Patlayıcı madde taşınması ile ilgili kontrol edilmesi gereken levha, plaka ve etiketleri belirtir.
C.1.11
3.1
T1
BG.12 Hava basıncı, yağ basıncı, hararet göstergelerinin talimatlarda belirlenen değerlerini açıklar. C.3.3 3.3 T1
BG.13 Rölanti devrinin talimatlarda belirlenen değerlerini belirtir. C.3.6 3.3 T1

BG.14 Yükleme öncesi, alacağı patlayıcının türüne, cinsine ve özelliğine göre taşıta ve patlayıcıya ait görevleri kapsamındaki idari kontrollerin neler olduğunu
açıklar.
C.4.1
3.4
T1

BG.15 Yükleme yapacağı alanda varsa taşıta ve patlayıcıya
ait yapmakla yükümlü olduğu idari faaliyetleri belirtir.
E.1.3
4.1
T1
BG.16 Yükleme güvenliği ile ilgili talimat ve kuralları
açıklar. E.1.4 4.1 T1

BG.17 Taşınan patlayıcıya ait ikaz levhası ve turuncu
plakanın taşıt üzerine takılması ile ilgili talimat ve kuralları açıklar.
E.1.9
4.1
T1
BG.18 Şehir içi, şehir dışı ve otoyol hız sınırlamalarını
sıralar. E.2.3 4.2 T1
BG.19 Tünel ve köprülerdeki trafik kısıtlamalarını sıralar. E.2.4 4.2 T1

BG.20 Boşaltma yapacağı alanda varsa taşıta ve patlayıcıya ait yapılacak olan ilgili mevzuatın gerektirdiği idari
faaliyetleri belirtir.
E.3.2
4.3
T1

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü
Değerlendirme Aracı
BG.21 Malzemenin cinsine ve miktarına göre boşaltma işleminin yapılmasına ilişkin süreci açıklar. E.3.4 4.3 T1
BG.22 Boşaltma işlemi sonrasında alınacak emniyet tedbirlerini sıralar. E.3.5 4.3 T1

b) BECERİ VE YETKİNLİKLER

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BY.1 Gideceği güzergâhı, verilen adrese göre, gerekirse
karayolları haritasından bakarak ve/veya navigasyon cihazından yararlanarak kontrol eder.
B.1.4
2.1
P1
BY.2 Aracın istiap haddini aşmayacak şekilde yüklendiğini
kontrol eder. B.1.7 2.1 P1

*BY.3 İlgili mevzuatta belirlenen taşıtta bulundurulması zorunlu belgelerin (SRC 5, taşıma evrakı, yazılı
talimat vb.) tam ve eksiksiz olduğunu kontrol eder.
B.2.1
2.2
P1
BY.4 Aracın dış temizliğini kontrol ederek kirli bölgeleri
temizler. C.1.1 3.1 P1
BY.5 Araç dışı görsel birimlerde (cam, kaporta, tampon,
vb.) hasar olup olmadığını kontrol eder. C.1.2 3.1 P1
*BY.6 Araç lastiklerinin üzerinde patlak, kesik veya balon
olup olmadığını kontrol eder. C.1.3 3.1 P1
BY.7 Araç lastiklerinin diş derinliğini uygun derinlikte
olup olmadığını kontrol eder. C.1.4 3.1 P1
*BY.8 Araç lastiklerinin hava basıncının uygun ölçülerde
olup olmadığını kontrol eder. C.1.4 3.1 P1
*BY.9 Dönüş, park ve stop lambalarında hasar olup
olmadığını kontrol eder. C.1.5 3.1 P1

*BY.10 Motor kaputunu açarak ve aracın altına bakarak herhangi bir yağ ve su sızdırması olup olmadığını
kontrol eder.
C.1.6
3.1
P1
BY.11 Taşıt üzerindeki teknik teçhizatın eksiksiz ve çalışır
vaziyette olduğunu kontrol eder. C.1.8 3.1 P1

*BY.12 Patlayıcı madde taşıdığını belirtir ilgili tehlike ikaz
levhalarının, plaka ve etiketlerin tam ve eksiksiz olduğunu kontrol eder.
C.1.11
3.1
P1
BY.13 Aracın dış fiziksel kontrolleri sonucunda tespit ettiği aksaklıkları giderir. C.1 3.1 P1
BY.14 Taşıtın içini kontrol ederek temizler. C.2.1 3.2 P1
BY.15 Sürücü koltuğunu kontrol ederek, sürüşe uygun
ayarlamaları yapar. C.2.2 3.2 P1
BY.16 Dış ve iç aynaları kontrol ederek, sürüşe uygun
ayarlamaları yapar. C.2.3 3.2 P1
*BY.17 Taşıt içindeki yangın tüplerinin sayısını ve çalışıp
çalışmadığını kontrol eder. A.2.1
C.2.4 1.1
3.2 P1

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü
Değerlendirme Aracı
BY.18 Aracın iç fiziksel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.2 3.2 P1

BY.19 Devir saatini gözlemleyerek, rölanti devrinin talimatlarda beklenen değerlerde olup olmadığını
kontrol eder.
C.3.6
3.3
P1
BY.20 Kilometre sayacına bakarak yakıt miktarını yeterli
olup olmadığını kontrol eder. C.3.7 3.3 P1

*BY.21 Araç içi ve dışı aydınlatmaların, kısa ve uzun huzmeli
farların, acil uyarı ışığının ve ilgili tüm ışıkların çalışıp çalışmadığını kontrol eder.
C.3.1
3.3
P1
BY.22 Cam suyunu ve sileceklerin çalışıp çalışmadığını
kontrol eder. C.3.2 3.3 P1

BY.23 Hava basıncı, yağ basıncı ve hararet göstergelerinin
talimatlarda belirlenen değerlerde olduğunu kontrol eder.
C.3.3
3.3
P1
*BY.24 Fren ve el freni kontrolü yapar. C.3.4 3.3 P1
BY.25 Korna kontrolü yapar. C.3.4 3.3 P1

BY.26 Motoru çalıştırarak gösterge değerlerinin (yağlama, soğutma, şarj durumu, vb.) uygunluk kontrolünü
yapar.
C.3.5
3.3
P1

BY.27 Devir saatini gözlemleyerek, rölanti devrinin
talimatlarda beklenen değerlerde olup olmadığını kontrol eder.
C.3.6
3.3
P1
BY.28 Gösterge panelinden kilometre sayacını ve yakıt
miktarını kontrol eder. C.3.7 3.3 P1
BY.29 Aracın fonksiyonel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.3 3.3 P1

*BY.30 Yükleme öncesi, alacağı patlayıcının türüne, cinsine ve özelliğine göre taşıta ve patlayıcıya ait görevleri kapsamındaki ilgili mevzuatın gerektirdiği idari
kontrolleri yapar.
C.4.1
1.3
3.4
P1
BY.31 Trafik kurallarına ve talimatlara uygun olarak, taşıtı
güvenli sürüş ile yükleme yapacağı alana getirir. E.1.1 4.1 P1

*BY.32 Taşıtın ve yükleme yapacağı bölgenin emniyetini belirlenen talimatlar doğrultusunda alır. A.3.1
A.3.2
E.1.2 1.2
4.1
P1
*BY.33 Yükleme yapacağı alanda varsa taşıta ve patlayıcıya
ait idari faaliyetleri gerçekleştirir. E.1.3 4.1 P1
*BY.34 Yüklemenin belirlenen talimatlara ve emniyet
kurallarına göre yapıldığını kontrol eder. E.1.4
A.1.3 4.1
1.1 P1
*BY.35 Yüklenen patlayıcıda güvenliği tehdit eden herhangi
bir hasar olup olmadığını kontrol eder. E.1.5
A.1.3 1.1
4.1 P1

*BY.36 Yüklenen patlayıcının korunduğu ambalajın üzerindeki tehlike ikaz etiketinin hasarsız ve
yıpranmamış olduğunu kontrol eder. E.1.6
A.1.3 1.1
4.1
P1
*BY.37 Yüklenen malzeme ile taşıma evrakındaki bilgilerin
doğruluğunu kontrol eder. E.1.7 4.1 P1

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü
Değerlendirme Aracı

*BY.38 Taşıma esnasında malzemenin korunduğu
paketlerin/ambalajların kaymaması, dökülmemesi ve saçılmaması için branda ile üstünü örterek germe
kayışı ile sabitler.
E.1.8
4.1
P1

*BY.39 İlgili mevzuat ve talimatlar gereği taşıt üzerinde
görünürlüğü sağlanacak şekilde taşınan malzemeye ait ikaz levhası ve turuncu plaka yerleştirir.
E.1.9
4.1
P1

BY.40 Trafik kurallarına uygun ve ilgili mevzuata göre belirlenmiş yol güzergahında yükü boşaltacağı alana
hareket eder. A.4.2
E.2.1 1.3
4.2
P1
*BY.41 Şehir içi, şehir dışı ve otoyol hız sınırlamalarını
dikkate alarak sürüş faaliyetini gerçekleştirir. A.4.2
E.2.3 1.3
4.2 P1
*BY.42 Tünel ve köprülerdeki trafik kısıtlamalarına uygun
sürüş faaliyetini ifade eder.2 A.4.2
E.2.4 1.3
4.2 P1

*BY.43 Sürüş esnasında, duraklaması ya da mola vermesi gerekli zaruri durumlarda duraklama kurallarına uygun olarak aracın ve çevrenin emniyet tedbirlerini
alır.
A.4.2
E.2.6
1.3
4.2
P1
BY.44 Taşıtı, malzemenin boşaltılacağı alana talimatlara
uygun olarak yanaştırır. E.3.1 4.3 P1
*BY.45 Boşaltma yapacağı alanda varsa taşıta ve patlayıcıya
ait idari faaliyetleri gerçekleştirir. E.3.2 4.3 P1
BY.46 Malzemenin taşıttan indirilmeye hazır hale
getirilmesini sağlar. E.3.3 4.3 P1
*BY.47 Malzemenin cinsine ve miktarına göre boşaltma
işleminin yapılmasını sağlar. E.3.4 4.3 P1
*BY.48 Boşaltma işlemi sonrası gerekli emniyet tedbirlerini
alır. E.3.5 1.1
4.3 P1
BY.49 Taşıtı daha önce belirlenen noktaya park eder. E.3.5 4.3 P1
(*) Performans sınavında başarılması zorunlu kritik adımlar.

2 Değerlendirici tarafından adaya sözlü olarak sorulacaktır.

17UY0331-3/B3 RADYOAKTİF MADDE İÇEREN PAKETLERİ/AMBALAJLARI TAŞIMA YETERLİLİK BİRİMİ
1 YETERLİLİK BİRİMİ ADI Radyoaktif Madde İçeren Paketleri/Ambalajları Taşıma
2 REFERANS KODU 17UY0331-3/B3
3 SEVİYE 3
4 KREDİ DEĞERİ –

Öğrenme Çıktısı 1: İSG, çevre ve kalite gerekliliklerini uygular. Başarım Ölçütleri:
1.1 : Taşıma işlemlerinde İSG kurallarını uygular.
1.2 : Taşıma işlemlerinde çevre koruma gerekliliklerini uygular 1.3: Taşıma işlemlerinde kalite gerekliliklerini uygular.

Öğrenme Çıktısı2: İş organizasyonu yapar. Başarım Ölçütleri:
2.1: Sürüş öncesi planlamaları yapar. 2.2: Belge kontrolü yapar.
2.3: Taşıtın günlük ve periyodik bakım işlemlerini açıklar.

Öğrenme Çıktısı 4: Radyoaktif madde içeren paketleri/ambalajları taşır. Başarım Ölçütleri:
4.1: Radyoaktif madde içeren paketleri/ambalajları paket bütünlüğünü bozmadan yükler. 4.2: Sürüş faaliyetini gerçekleştirir.
4.3: Radyoaktif madde içeren paketleri/ambalajları paket bütünlüğünü bozmadan boşaltır.
8 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8 a) Teorik Sınav
Çoktan Seçmeli Sınav (T1): B3 yeterlilik birimine yönelik olarak teorik sınav, Ek B3-2’de yer alan Bilgiler Kontrol Listesine göre gerçekleştirilir. Teorik değerlendirme için adaylara en az yirmi beş (25) soruluk, dört (4) seçenekli, çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde olan sorularla düzenlenmiş yazılı sınav uygulanmalıdır. Bu sınavda boş bırakılan veya yanlış cevaplandırılmış sorulardan herhangi
bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. T1 sınavında soruların en az %60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde T1

sınavı ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek B3-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B3 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B3 – 2’de yer alan “Beceri ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamında gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B3-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir.

9 YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN
KURUM/KURULUŞ(LAR)
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF)

10 YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMİTESİ
MYK Ulaştırma, Lojistik ve Haberleşme Sektör Komitesi
11 MYK YÖNETİM KURULU ONAY
TARİHİ VE SAYISI 18.10.2017 Tarih ve 2017/87 No’lu Karar

YETERLİLİK BİRİMİ EKLERİ
EK B3-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
1. İSG, çevre ve kalite
1.1. İş sağlığı ve güvenliği önlemleri
1.2. Çevre koruma
1.3. Kalite gereklilikleri
2. İş organizasyonu
2.1. İş öncesi hazırlıkları ve işin planlanması
2.2. Araçta bulundurulması gereken belge ve eşyalar
2.3. Aracın periyodik bakım işlemleri
3. Sefer öncesi yapılması gereken kontroller
3.1. Aracın dışında yapılacak kontroller
3.2. Aracın içinde yapılacak kontroller
3.3. Aracın fonksiyonel kontrolleri
3.4. Araca ve ürüne ait idari işlemler
4. Radyoaktif madde içeren paketlerin/ambalajların taşınması 4.1.Taşınacak maddelerin çeşitleri ve özellikleri
4.2. Radyoaktif madde taşınmasına ilişkin mevzuat

EK B3-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BİLGİLER

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BG.1 Araçta bulundurulması zorunlu olan araç, gereç ve ekipmanları sıralar. B.1.1
B.1.2
B.1.3
2.1
T1
BG.2 Güzergah belirlerken yapılacak işlemleri sıralar. B.1.4 2.1 T1
BG.3 Sürüş ve dinlenme kurallarını açıklar. B.1.6 2.1 T1
BG.4 Araç istihap hadlerini belirtir. B.1.7 2.1 T1
BG.5 Araçta bulundurulması zorunlu belgeleri sıralar. B.2.1
B.2.2 2.2 T1
BG.6 Aracın periyodik bakımına ilişkin hususları açıklar. B.3.1 2.3 T1
BG.7 Taşıtın yakıt deposunda biriken suyun boşaltılma periyodunu belirtir. B.3.3 2.3 T1
BG.8 Lastiklerin hava basıncının uygunluğunu kontrol etme yöntemlerini açıklar. C.1.3 3.1 T1
BG.9 Lastiklerin olması gereken diş derinliği ölçülerini açıklar. C.1.3 3.1 T1

BG.10 Taşıtta bulunması gereken yangın söndürme tüpü sayısını ve çalışıp çalışmadığını kontrol eder.
C.2.4 3.1
T1

BG.11 Radyoaktif madde taşınması ile ilgili kontrol edilmesi gereken levha, plaka ve etiketleri belirtir.
C.1.11
3.1
T1
BG.12 Hava basıncı, yağ basıncı, hararet göstergelerinin talimatlarda belirlenen değerlerini açıklar. C.3.3 3.3 T1

BG.13 Yükleme yapacağı alanda varsa taşıta ve radyoaktif
maddeye ait yapmakla yükümlü olduğu ilgili mevzuatın öngördüğü idari faaliyetleri belirtir.
E.1.3
3.4
T1
BG.14 Yükleme güvenliği ile ilgili talimat ve kuralları
açıklar. E.1.4 4.1 T1

BG.15 Yüklenen radyoaktif madde ile ilgili yapılması gereken kontrolleri (hasar durumu, etiketler,
malzeme-taşıma evrakı karşılaştırması, vb.) sıralar. E.1.5
E.1.6
E.1.7
4.1
T1

BG.16 Taşınan radyoaktif maddeye ait ikaz levhası ile varsa ikaz levhası ve turuncu plakanın taşıt üzerine
takılması ile ilgili talimat ve kuralları açıklar.
E.1.9
4.1
T1
BG.17 Şehir içi, şehir dışı ve otoyol hız sınırlamalarını sıralar. E.2.3 4.2 T1
BG.18 Tünel ve köprülerdeki trafik kısıtlamalarını sıralar. E.2.4 4.2 T1
BG.19 Radyo aktif madde taşınması halinde ilgili mevzuata
göre olması gereken radyasyon seviyesini belirtir. E.2.5 4.2 T1

No
Bilgi İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BG.20 Sürüş esnasında, duraklaması ya da mola vermesi gerekli zaruri durumlarda duraklama kurallarına uygun olarak aracın ve çevrenin emniyete alınması ile
ilgili kuralları açıklar.
E.2.6
4.2
T1
BG.21 Araç personeli haricinde araçta yolcu bulundurulması
ile ilgili kuralları açıklar. E.2.2 4.2 T1
BG.22 Boşaltma yapacağı alanda varsa taşıta ve radyoaktif maddeye ait yapılacak olan idari faaliyetleri belirtir. E.3.2 4.3 T1

BG.23 Malzemenin cinsine ve miktarına göre doğru,
eksiksiz ve ilgili teknik talimatlara uygun olarak boşaltma işleminin yapılmasına ilişkin süreci açıklar.
E.3.4
4.3
T1
BG.24 Boşaltma işlemi sonrasında alınacak emniyet tedbirlerini sıralar. E.3.5 4.3 T1

b) BECERİ VE YETKİNLİKLER

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi Başarım
Ölçütü
Değerlendirme Aracı

BY.1 Gideceği güzergâhı, verilen adrese göre, gerekirse
karayolları haritasından bakarak ve/veya navigasyon cihazından yararlanarak kontrol eder.
B.1.4
2.1
P1

*BY.2 İlgili mevzuatta belirlenen taşıtta bulundurulması zorunlu belgelerin (Sınıf 7 kapsamlı SRC 5, acil durum planı, radyoaktif madde taşınmasına ilişkin Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından
düzenlenmiş lisans belgesi örneği, tehlike durum
planı, radyasyon ölçüm cihazının güncel kalibrasyon belgesi, taşıma evrakı, yazılı talimat vb.) tam ve
eksiksiz olduğunu kontrol eder.

B.2.1

2.2

P1
BY.3 Aracın dış temizliğini kontrol ederek kirli bölgeleri
temizler. C.1.1 3.1 P1
BY.4 Araç dışı görsel birimlerde (cam, kaporta, tampon,
vb.) hasar olup olmadığını kontrol eder. C.1.2 3.1 P1
*BY.5 Araç lastiklerinin üzerinde patlak, kesik veya balon
olup olmadığını kontrol eder. C.1.3 3.1 P1
BY.6 Araç lastiklerinin diş derinliğini uygun derinlikte
olup olmadığını kontrol eder. C.1.4 3.1 P1
*BY.7 Araç lastiklerinin hava basıncının uygun ölçülerde
olup olmadığını kontrol eder. C.1.4 3.1 P1
*BY.8 Dönüş, park ve stop lambalarında hasar olup
olmadığını kontrol eder. C.1.5 3.1 P1

*BY.9 Motor kaputunu açarak ve aracın altına bakarak herhangi bir yağ ve su sızdırması olup olmadığını
kontrol eder.
C.1.6
3.1
P1
BY.10 Taşıt üzerindeki teknik teçhizatın eksiksiz ve çalışır
vaziyette olduğunu kontrol eder. C.1.8 3.1 P1

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü
Değerlendirme Aracı

*BY.11 Radyoaktif madde taşıdığını belirtir ilgili tehlike ikaz levhalarının, plaka ve etiketlerin tam ve eksiksiz
olduğunu kontrol eder.
C.1.11
3.1
P1
BY.12 Aracın dış fiziksel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.1 3.1 P1
BY.13 Taşıtın içini kontrol ederek temizler. C.2.1 3.2 P1

BY.14 Devir saatini gözlemleyerek, rölanti devrinin talimatlarda beklenen değerlerde olup olmadığını
kontrol eder.
C.3.6
3.3
P1
BY.15 Kilometre sayacına da bakarak yakıt miktarını yeterli
olup olmadığını kontrol eder. C.3.7 3.3 P1
BY.16 Sürücü koltuğunu kontrol ederek, sürüşe uygun
ayarlamaları yapar. C.2.2 3.2 P1
BY.17 Dış ve iç aynaları kontrol ederek, sürüşe uygun
ayarlamaları yapar. C.2.3 3.2 P1
*BY.18 Taşıt içindeki yangın tüplerini kontrol eder. A.2.1
C.2.4 1.1
3.2 P1
BY.19 Aracın iç fiziksel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.2 3.2 P1

* BY.20 Araç içi ve dışı aydınlatmaların, kısa ve uzun huzmeli farların, acil uyarı ışığının ve ilgili tüm ışıkların
çalışıp çalışmadığını kontrol eder.
C.3.1
3.3
P1
BY.21 Hava koşullarını da dikkate alarak cam suyunu ve
sileceklerin çalışıp çalışmadığını kontrol eder. C.3.2 3.3 P1

BY.22 Hava basıncı, yağ basıncı ve hararet göstergelerinin
talimatlarda belirlenen değerlerde olduğunu kontrol eder.
C.3.3
3.3
P1
* BY.23 Fren ve el freni kontrolü yapar. C.3.4 3.3 P1
BY.24 Korna kontrolü yapar. C.3.4 3.3 P1

BY.25 Motoru çalıştırarak gösterge değerlerinin (yağlama, soğutma, şarj durumu, vb.) uygunluk kontrolünü
yapar.
C.3.5
3.3
P1

BY.26 Devir saatini gözlemleyerek, rölanti devrinin
talimatlarda beklenen değerlerde olup olmadığını kontrol eder.
C.3.6
3.3
P1
BY.27 Gösterge panelinden kilometre sayacını ve yakıt
miktarını kontrol eder. C.3.7 3.3 P1
BY.28 Aracın fonksiyonel kontrolleri sonucunda tespit ettiği
aksaklıkları giderir. C.3 3.3 P1
*BY.29 Yükleme öncesi, radyoaktif maddenin türüne, cinsine
ve özelliğine göre kontrolleri yapar. C.4.1 1.3
3.4 P1
BY.30 Trafik kurallarına ve talimatlara uygun olarak, taşıtı
güvenli sürüş ile yükleme yapacağı alana getirir. E.1.1 4.1 P1

*BY.31 Taşıtın ve yükleme yapacağı bölgenin emniyetini belirlenen talimatlar doğrultusunda alır. A.3.1
A.3.2
E.1.2 1.2
4.1
P1
*BY.32 Yükleme yapacağı alanda taşıta ve radyoaktif
maddeye ait idari faaliyetleri gerçekleştirir. E.1.3 4.1 P1
*BY.33 Yüklemenin paket bütünlüğünü bozmadan yapıldığını
kontrol eder. E.1.4 4.1 P1

No
Beceri ve Yetkinlik İfadesi UMS
İlgili Bölüm Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü
Değerlendirme Aracı

*BY.34 Yüklenen radyoaktif madde paketlerinde/
ambalajlarında güvenliği tehdit eden herhangi bir hasar olup olmadığını kontrol eder. E.1.5
A.1.1 1.1
4.1
P1
*BY.35 Herhangi bir hasar olduğu görülmesi halinde
radyasyondan korunma sorumlusunu haberdar eder. E.1.5
A.1.1 4.1
1.1 P1

*BY.36 Yüklenen radyoaktif madde içeren paketin/ambalajın
üzerindeki tehlike ikaz etiketinin hasarsız olduğunu kontrol eder. E.1.6
A.1.1 4.1
1.1
P1
*BY.37 Yüklenen radyoaktif madde ile taşıma evrakındaki bilgilerin doğruluğunu kontrol eder. E.1.7 4.1 P1

*BY.38 İlgili mevzuat ve talimatlar gereği taşıt üzerinde
görünürlüğü sağlanacak şekilde taşınan radyoaktif maddeye ait ikaz levhası ve turuncu plaka yerleştirir.
E.1.9
4.1
P1

BY.39 Trafik kurallarına uygun ve ilgili mevzuata göre belirlenmiş yol güzergahında yükü boşaltacağı alana
hareket eder. A.4.2
E.2.1 1.3
4.2
P1
*BY.40 Şehir içi, şehir dışı ve otoyol hız sınırlamalarını
dikkate alarak sürüş faaliyetini gerçekleştirir. A.4.2
E.2.3 1.3
4.2 P1
*BY.41 Tünel ve köprülerdeki trafik kısıtlamalarına uygun
sürüş faaliyetini ifade eder.3 A.4.2
E.2.4 1.3
4.2 P1

*BY.42 Radyasyon seviyesinin olması gereken oranlarda olup olmadığının kontrol edilmesini (radyasyon görevlisi tarafından radyasyon ölçüm cihazı ile yapılmasını)
sağlar. C.3.1
C.3.2
E.2.5
1.2
4.2
P1

*BY.43 Sürüş esnasında, duraklaması ya da mola vermesi gerekli zaruri durumlarda duraklama kurallarına
uygun olarak aracın ve çevrenin emniyet tedbirlerini alır.
A.4.2
E.2.6
1.3
4.2
P1

BY.44 Park edilecek alanlarda insan ve araç yoğunluğunun en az olduğu yerleri tercih eder, park halindeki aracı
kilitli vaziyette bulundurur. A.4.2
E.2.6 1.3
4.2
P1
BY.45 Taşıtı, malzemenin boşaltılacağı alana talimatlara
uygun olarak yanaştırır. E.3.1 4.3 P1
*BY.46 Boşaltma yapacağı alanda taşıta ve radyoaktif
maddeye ait idari faaliyetleri gerçekleştirir. E.3.2 4.3 P1
BY.47 Malzemenin taşıttan indirilmeye hazır hale
getirilmesini sağlar. E.3.3 4.3 P1
*BY.48 Malzemenin cinsine ve miktarına göre boşaltma
işleminin yapılmasını sağlar. E.3.4 4.3 P1
BY.49 Boşaltılan radyoaktif madde içeren paketin
bütünlüğünün korunduğunu kontrol eder. E.3.5 4.3 P1
BY.50 Boşaltılan araç üzerindeki radyoaktif madde
taşındığına ilişkin bulunan plakaları kaldırır. E.3.5 4.3 P1
BY.51 Boşaltma işlemi sonrası gerekli emniyet tedbirlerini
alır. E.3.5 1.1
4.3 P1
BY.52 Taşıtı daha önce belirlenen noktaya park eder. E.3.5 4.3 P1
(*) Performans sınavında başarılması zorunlu kritik adımlar.

3 Değerlendirici tarafından adaya sözlü olarak sorulacaktır.

YETERLİLİK EKLERİ

EK 1: Yeterlilik Birimleri

17UY0331-3/A1: İSG, Çevre ve Kalite
17UY0331-3/B1: Tank/Tankerle Tehlikeli Madde Taşıma
17UY0331-3/B2: Patlayıcı Madde İçeren Paketleri/Ambalajları Taşıma 17UY0331-3/B3: Radyoaktif Madde İçeren Paketleri/Ambalajları Taşıma

EK2: Terimler, Simgeler ve Kısaltmalar

ACİL DURUM: İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardım veya tahliye gerektiren olayları,
ACİL UYARI IŞIĞI: Cankurtaran dışında, yaralı ve acil hasta taşıyan ve geçiş üstünlüğüne sahip oldukları ayırım işaretleri ile belirlenmemiş olan araç şoförlerinin geçiş üstünlüğü hakkını kullanmaları için yakılan ışıkları,
ADR: Tehlikeli malların karayolu ile uluslararası taşımacılığına ilişkin Avrupa anlaşmasını,
BRANDA: Kamyonların üzerine örtülen su geçirmez kalın bezi,
DOLUM/BOŞALTIM ALANI: Tehlikeli maddenin türüne ve cinsine göre terminallerde, istasyonlarda dolum ve boşaltım işleminin yapıldığı alanı,
ISCO: Uluslararası Standart Meslek Sınıflamasını,
İKAZ LAMBASI: Yanıp sönerek çalışan seyyar lambayı,
İSG: İş Sağlığı ve Güvenliğini,
KISA HUZMELİ FAR: Geceleri, yerleşim birimler dışında karayollarındaki karşılaşmalarda bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar ve yerleşim birimleri içinde, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda kullanılan ışık teçhizatını,
KİMYEVİ MADDE: Belirli bir homojen bileşimi olan ve mekanik yollarla ayrılamayan maddelerin genel adını,
KKD (KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM): Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları,
KRİKO: Lastik değişimi ve arızi hallerde aracı kaldırmak için kullanılan aparatı,
MİLİSİEVERT: Radyasyon ölçüm birimini,
MOTOR KAPUTU: Motor ve aksamının içinde bulunduğu açılıp kapatılabilen kaporta aksamını,
MÜHÜR: Ürün dolum işleminden sonra vanaların ve kapakların açılmasını engellemek için üzerinde seri numaraları olan bağcığı,
NAVİGASYON: Araç içine monte edilen ve uydu verileri aracılığıyla aracın o anki konumunu, hızını vb. bilgileri bir dijital ekran üzerindeki haritada gösteren elektronik sistemi,
PARLAYICI MADDE: Genellikle düşük sıcaklıklarda bile (38 derecenin altında) yanabilen ve bu nedenle önemli ölçüde yangın tehlikesi taşıyan maddeleri,

PATLAYICI MADDE: Çevreye hasar verebilecek bir hızda, sıcaklıkta ve basınçta kimyasal tepkimeler sonucu gazlar oluşturabilen, katı veya sıvı maddeleri,
PERİYODİK BAKIM: İmalatçı firmanın belirlemiş olduğu sürelerde yapılan genel araç bakımını,
RADYASYON ÖLÇÜM CIHAZI: Radyasyon tespitinde ve radyasyon doz hızı ölçümünde kullanılan ölçüm cihazı,
RADYOAKTİF MADDE: Atom çekirdeğinin parçalanmasıyla alfa, beta ve gama ışınını meydana getiren büyük atom ağırlığına sahip elementleri,
REFLEKTÖR: Kaza, arıza gibi durumlarda kullanılan araç işaretleme üçgenini,
RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini,
SPANZET (GERME KAYIŞI): Kamyon vb. araçlarda yükleri sabitlemek için kullanılan ekipmanı,
SRC5: Karayolu ile tehlikeli madde taşımacılığı yapan şoförlerin alması zorunlu belge türünü,
STATİK ELEKTRİK: Elektrik üretmeye müsait maddelerin sürtünmeleriyle ortaya çıkan durağan elektriği,
STEPNE: Yedek lastiği,
TAKOGRAF: Kamyon, çekici ve otobüs türü araçlarda şoförün çalışma ve dinlenme süreleriyle, aracın yaptığı hızı tespit eden cihazı,
TANK DOLABI: Tanker üzerinde bulunan ve yangın söndürme tüplerinin saklandığı dolabı,
TANK GÖZÜ (ÜRÜN GÖZÜ): Tankerde ürün taşınan her bir bölümü,
TANK: Araç veya römork üzerinde ürünün depolandığı yeri,
TAŞIMA EVRAKI: Gönderenin ve alıcının adının ve adresinin bulunduğu, tehlikeli maddenin UN numarası, miktarı, paketleme grubu, tünel kısıtlama kodu gibi bilgileri içeren ve gönderen tarafından düzenlenip şoföre verilen belgeyi,
TAŞIT: Tehlikeli maddeyi taşıyan aracı,
TEHLİKE İKAZ ETİKETİ: Patlayıcı, radyoaktif ya da paketli tehlikeli madde taşımasında kullanılan, taşınan maddenin korunduğu ambalajın üzerinde bulunan ve taşınan maddenin özelliklerini belirtir etiketi,
TEHLİKE İKAZ LEVHASI: Bir tehlikeye neden olabilecek veya zarar verecek durum hakkında uyarıda bulunan ve taşıtın görünür yerlerine koyulan işaret levhalarını,
TEHLİKE: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini,
TIBBİ ATIK: Sağlık ünitelerindeki işlemler sonucu ortaya çıkan enfeksiyoz, patoljik ve kesici delici atıkların genel adını,
TURUNCU PLAKA: Tehlikeli madde taşıyan taşıtlarda, dikey düzleme yerleştirilmiş şekilde, 40 cm tabana ve 30 cm daha az yüksekliğe sahip, üst kısmında tehlike tanıma numarası, alt kısmında UN (Birleşmiş Milletler) numarası yazılı olan dikey eksene dik olacak şekilde taşıtın ön ve arka tarafına birer adet takılan turuncu renkli reflektörlü dikdörtgen plakayı,
UZUN HUZMELİ FAR: Yerleşim birimler dışındaki karayollarında geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, ayrıca benzer yer ve hallerde kullanılan ışık teçhizatını,
ÜRÜN: Muhtelif akaryakıtı (nafta, benzinler, motorin, kalorifer yakıtı, gaz yağı, fuel oil),

YANICI MADDE: Yanma derecesinde ısıtıldığında oksijenle birleşmesi sonucu yanan ve etrafa ısı yayan maddeleri,
YAZILI TALİMAT: Şoföre verilmek üzere hazırlanan ve taşıma esnasında oluşabilecek bir kaza durumunda alınacak tedbirler ile taşınan maddelerle ilgili özelliklerin yazılı olduğu belgeyi
ifade eder.

EK3: Meslekte Yatay ve Dikey İlerleme Yolları
–
EK 4: Değerlendirici Ölçütleri
Değerlendiricilerin aşağıdaki şartlardan en az birini sağlaması gerekmektedir:
– Tehlikeli madde taşımacılığı şoförlüğüne ilişkin eğitim veren kurum ve kuruluşlar ya da SRC5 meslek kurslarında en az 3 yıl eğitmen olarak çalışmış olmak.
– En az lisans mezunu olmak kaydıyla tehlikeli madde taşımacılığı şoförü olarak en az 2 yıl görev yapmış olmak.
– En az önlisans mezunu olmak kaydıyla tehlikeli madde taşımacılığı şoförü olarak en az 3 yıl görev yapmış olmak.
– En az lise mezunu olmak kaydıyla tehlikeli madde taşımacılığı şoförü olarak en az 5 yıl görev yapmış olmak.
Yukarıdaki özelliklerden en az birine sahip olan ve ölçme ve değerlendirme sürecinde görev alacak değerlendiricilere; ilgili alanda yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından mesleki yeterlilik sistemi, kişinin görev alacağı ulusal yeterlilik(ler), ilgili uluslararası/ulusal meslek standart(lar)ı, ölçme-değerlendirme ve ölçme-değerlendirmede kalite güvencesi ve İSG konularında eğitim sağlanmalıdır.